Wymagania edukacyjne z historii dla klasy 6
Wczoraj i dziś
Plan wynikowy do historii dla klasy 6 szkoły podstawowej
Temat
lekcji
Środki
dydaktyczne
Zagadnienia,
materiał nauczania
Odniesienia
do podstawy
programowej
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń:
Liczba
godzin
ROZDZIAŁ I: NARODZINY NOWOŻYTNEGO ŚWIATA
1. Wielkie odkrycia geograficzne
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
− atlas historyczny
–średniowieczne wyobrażenia
o Ziemi– przyczyny wypraw żeglarskich na przełomie XV
i XVI w.– najważniejsze wyprawy przełomu XV
i XVI w. oraz ich dowódcyVIII.1, VIII.2
– poprawnie posługuje się terminami: karawela, kompas
– podaje lata: odkrycia Ameryki
(1492 r.) oraz pierwszej wyprawy dookoła Ziemi (1519-1522 r.) i określa, w którym wieku doszło do tych wydarzeń– wymienia Krzysztofa Kolumba jako odkrywcę Ameryki oraz Ferdynanda Magellana jako dowódcę wyprawy dookoła świata
– wskazuje na mapie Indie, Amerykę
- Przedstawia znaczenie podróży dookoła świata
– podaje przykłady towarów sprowadzanych z Indii (przyprawy, jedwab)
– wymienia nowości w technice żeglarskiej, które umożliwiły dalekomorskie wyprawy
– poprawnie posługuje się terminami: tubylec, astrolabium
– podaje i zaznacza na osi czasu daty wypraw Bartłomieja Diaza (1488 r.)
i Vasco da Gamy (1498 r.)– wskazuje na mapie trasy najważniejszych wypraw przełomu XV i XVI w. oraz wymienia ich dowódców (Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Vasco da Gama, Bartłomiej Diaz)
– podaje przyczyny wielkich odkryć geograficznych
– wyjaśnia przyczyny poszukiwania morskiej drogi do Indii
– wyjaśnia, dlaczego Krzysztof Kolumb
i Ferdynand Magellan skierowali swoje wyprawy drogą na zachód– wyjaśnia, dlaczego ludność tubylczą Ameryki nazwano Indianami
– tłumaczy pochodzenie nazwy Ameryka
– wskazuje związek między wynalazkami
z dziedziny żeglugi a podejmowaniem dalekich wypraw morskich1
2. Skutki odkryć geograficznych
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
− atlas historyczny
– cywilizacje prekolumbijskie i ich dokonania
– podbój Ameryki przez Hiszpanów i Portugalczyków oraz jego następstwa
– zmiany w życiu ludzi w wyniku odkryć geograficznych
VIII.1, VIII.2
– poprawnie posługuje się terminem: cywilizacje prekolumbijskie
– przy pomocy nauczyciela posługuje się terminami: Stary Świat, Nowy Świat
– wymienia nazwy rdzennych ludów Ameryki (Majowie, Aztekowie
i Inkowie)– wskazuje na mapie tereny zamieszkałe przez Majów, Azteków
i Inków– wymienia dokonania rdzennych ludów Ameryki
– podaje przykłady towarów, które przewożono między Ameryką a Europą
– przedstawia po jednym pozytywnym i negatywnym skutku wielkich odkryć geograficznych
– wskazuje odkrycie Ameryki jako początek epoki nowożytnej
– poprawnie posługuje się terminami: kolonia, niewolnik, plantacja,konkwistador
– opisuje działalność konkwistadorów
i wymienia najbardziej znanych konkwistadorów (Hernán Cortez, Francisco Pizarro)– wymienia na podstawie mapy nazwy współczesnych państw położonych na obszarach dawniej zamieszkiwanych przez cywilizacje prekolumbijskie
– wskazuje na mapie tereny skolonizowane przez Hiszpanów i Portugalczyków
– przedstawia politykę Hiszpanów i Portugalczyków w Nowym Świecie
– tłumaczy przyczyny przewagi Europejczyków nad tubylczą ludnością Ameryki
– opowiada o sytuacji niewolników na plantacjach w Ameryce
– wyjaśnia, w jaki sposób w Ameryce pojawiła się ludność afrykańska
– przedstawia pozytywne i negatywne skutki wielkich odkryć geograficznych
– przedstawia zmiany w życiu ludzi w wyniku odkryć geograficznych
1
3. Renesans – narodziny nowej epoki
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
− atlas historyczny
– renesans – cechy charakterystyczne epoki
– humaniści i ich poglądy
– ideał człowieka w dobie renesansu
- wynalezienie druku i jego znaczenie
IX.1
– poprawnie posługuje się terminem: renesans,
– podaje czas trwania epoki renesansu
i zaznacza ją na osi czasu– wymienia Jana Gutenberga jako wynalazcę druku
– wskazuje Leonarda da Vinci jako człowieka renesansu i określa dwie lub trzy dziedziny jego zainteresowań
– opisuje dokonania Leonarda da Vinci i uzasadnia słuszność
– przedstawia ideał człowieka w epoce odrodzenia i wyjaśnia termin: człowiek renesansu
– poprawnie posługuje się terminami: antyk, humanizm
– wyjaśnia nazwę nowej epoki
– charakteryzuje epokę renesansu
– wyjaśnia wpływ wynalezienia druku na rozprzestrzenianie się idei renesansu
– wskazuje Erazma z Rotterdamu jako wybitnego humanistę i przedstawia jego poglądy
– przedstawia poglądy humanistów
– porównuje pracę kopisty z pracą w średniowiecznej drukarni
1
4. Kultura renesansu w Europie
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
− atlas historyczny
–renesansowa radość życia
– architektura renesansu
– wybitni twórcy odrodzenia i ich dzieła
IX.1
– poprawnie posługuje się terminem:mecenat
– wymienia Leonarda da Vinci
i Michała Anioła jako wybitnych twórców włoskiego odrodzenia oraz podaje przykłady ich dzieł– wskazuje Włochy jako kolebkę renesansu
– wyjaśnia, w czym przejawiała się renesansowa radość życia
– poprawnie posługuje się terminami: attyka, arkada, kopuła
- poprawnie posługuje się terminem: perspektywa i podaje przykłady dzieł,
w których została zastosowana,– poprawnie posługuje się terminem: fresk, podaje przykład dzieła wykonanego tą techniką,
– charakteryzuje sztukę renesansową, wskazując główne motywy podejmowane przez twórców
1
5. Reformacja – czas wielkich zmian
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– kryzys Kościoła katolickiego
– Marcin Luter i jego poglądy
– reformacja i jej następstwa
IX.2
– poprawnie posługuje się terminami: odpust, reformacja, protestanci
– określa początek reformacji (1517 r.) i zaznacza tę datę na osi czasu
– wskazuje wystąpienie Marcina Lutra jako początek reformacji
– wymienia i charakteryzuje wyznania protestanckieoraz podaje ich założycieli
– wskazuje sprzedaż odpustów jako jedną z przyczyn reformacji
– poprawnie posługuje się terminami: pastor, celibat, zbór
– charakteryzuje poglądy Marcina Lutra
– charakteryzuje poglądy głoszone przez Jana Kalwina
– wskazuje objawy kryzysu w Kościele katolickim jako przyczynę reformacji
– opisuje okoliczności powstania anglikanizmu
– przedstawia skutki reformacji
– przedstawia na mapie podział religijny Europy
– opisuje postanowienia pokoju w Augsburgu (1555 r.) i wyjaśnia zasadę czyj kraj, tego religia
– wskazuje zmiany wprowadzone w liturgii protestanckiej
1
6. Kontrreformacja
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– poprawnie posługuje się terminem: sobór
– przy pomocy nauczyciela przedstawia przyczyny zwołania soboru w Trydencie
– wskazuje zakon jezuitów jako instytucję powołaną do walki z reformacją
– oblicza, jak długo obradował sobór trydencki i zaznacza to na osi czasu (daty powinny być podane przez nauczyciela)
IX.3
– poprawnie posługuje się terminami: sobór, kontrreformacja, seminarium duchowne
– wymienia Ignacego Loyolę jako założyciela zakonu jezuitów
– wyjaśnia cel założenia zakonu jezuitów
– wskazuje zakon jezuitów jako instytucję powołaną do walki z reformacją
– przy pomocy nauczyciela przedstawia przyczyny zwołania soboru w Trydencie
– oblicza, jak długo obradował sobór trydencki i zaznacza to na osi czasu (daty powinny być podane przez nauczyciela)
– przedstawia zadania seminariów duchownych w dobie kontrreformacji
– poprawnie posługuje się terminami: heretyk, inkwizycja, indeks ksiąg zakazanych
– przedstawia postanowienia soboru trydenckiego
– wyjaśnia cel utworzenia inkwizycji i indeksu ksiąg zakazanych
– charakteryzuje działalność zakonu jezuitów
– przedstawia zasady obowiązujące jezuitów
– przedstawia przyczyny wybuchu wojny trzydziestoletniej
– podaje datę podpisania pokoju westfalskiego (1648 r.) i jego najważniejsze postanowienia
1
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I
2
ROZDZIAŁ II:W RZECZYPOSPOLITEJ SZLACHECKIEJ
1. Demokracja szlachecka
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– szlachta i jej zajęcia
– prawa i obowiązki szlachty
– sejm walny
i sejmiki ziemskieVII.7, IX.4
– poprawnie posługuje się terminami: szlachta, herb, szabla, demokracja szlachecka, przywilej, magnateria, szlachta średnia, szlachta zagrodowa, gołota
– przedstawia prawa szlachty odziedziczone po rycerskich przodkach
– wymienia zajęcia szlachty
– wskazuje na ilustracji postać szlachcica
– wymienia izby sejmu walnego
– przedstawia zróżnicowanie stanu szlacheckiego
– wyjaśnia funkcjonowanie zasady liberum veto
– poprawnie posługuje się terminami: sejm walny, sejmiki ziemskie,pospolite ruszenie
– podaje i zaznacza na osi czasu datę uchwalenia konstytucji Nihil novi (1505 r.) oraz określa wiek, w którym doszło do tego wydarzenia
– przedstawia prawa i obowiązki szlachty,
– wskazuje wpływ przywilejów szlacheckich na pozycję tego stanu
– przedstawia prawa otrzymane przez szlachtę na mocy konstytucji Nihil novi
– przedstawia decyzje podejmowane na sejmie walnym
– charakteryzuje rolę sejmików ziemskich
i zakres ich uprawnień– przedstawia skład izb sejmu walnego
– wyjaśnia, w jaki sposób doszło do ukształtowania się demokracji szlacheckiej
– wyjaśnia, kto sprawował władzę w Rzeczypospolitej
– porównuje parlamentaryzm RzeczypospolitejXVI–XVII w.
z parlamentaryzmem współczesnej Polski1
2. W folwarku szlacheckim
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– folwark szlachecki
– gospodarcza działalność szlachty
– spław wiślany
– statuty piotrkowskie
IX.4, IX.6
– poprawnie posługuje się terminami: folwark, dwór, spław wiślany, szkuta, spichlerz, pańszczyzna
– wskazuje na mapie Pomorze Gdańskie i najważniejsze porty położone nad Wisłą
– na podstawie ilustracji z podręcznika wymienia elementy wchodzące w skład folwarku szlacheckiego
– opisuje zajęcia chłopów i mieszczan
– przedstawia gospodarczą działalność szlachty
– wymienia towary wywożone z Polski i sprowadzane do kraju
– wymienia najważniejsze zabudowania folwarku i wskazuje ich funkcje
– wyjaśnia przyczyny i sposoby powiększania się majątków szlacheckich
– tłumaczy, dlaczego szlachta uchwaliła ustawy antychłopskie i antymieszczańskie
– wyjaśnia znaczenie odzyskania przez Polskę Pomorza Gdańskiego dla rozwoju gospodarki
– wymienia najważniejsze ustawy wymierzone przeciw chłopom i mieszczanom
– wyjaśnia wpływ ustaw antychłopskich i antymieszczańskich na położenie tych grup społecznych i rozwój polskiej gospodarki
– wyjaśnia następstwa ożywienia gospodarczego
1
3. W czasach ostatnich Jagiellonów
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– ostatni Jagiellonowie na tronie Polski
– wojna z zakonem krzyżackim 1519–1521
– hołd pruski
i jego postanowienia– polityka wschodnia ostatnich Jagiellonów
IX.5
– podaje i zaznacza na osi czasu datę hołdu pruskiego (1525 r.), określa wiek, w którym doszło do tego wydarzenia
– wymienia ostatnich władców z dynastii Jagiellonów: Zygmunta I Starego i Zygmunta Augusta
– wskazuje na mapie Prusy Książęce, Prusy Królewskie, Inflanty
– wskazuje na obrazie Jana Matejki Hołd pruski postaci Zygmunta Starego i Albrechta Hohenzollerna
– opisuje zależność Prus Książęcych
od Polski– wyjaśnia przyczyny najazdu Iwana Groźnego na Inflanty
– poprawnie posługuje się terminem: hołd lenny
– przedstawia przyczyny wojny Polski
z zakonem krzyżackim (1519–1521 r.)– wymienia państwa walczące o Inflanty
i wskazuje sporne terytorium na mapie– wyjaśnia skutki rywalizacji Polski, Szwecji, Moskwy i Danii o Inflanty
– przedstawia postanowienia hołdu pruskiego (1525 r.) ijego skutki
– opisuje korzyści i zagrożenia wynikające z postanowień hołdu pruskiego
– charakteryzuje politykę wschodnią ostatnich Jagiellonów i jej następstwa
1
4. Odrodzenie na ziemiach polskich
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– idee renesansowe w Polsce
– literatura polskiego renesansu i jej twórcy
– renesansowy Wawel Jagiellonów
– odkrycie Mikołaja Kopernika
IX.1, IX.7
– poprawnie posługuje się terminem: włoszczyzna i wskazuje jego pochodzenie
– wymienia Mikołaja Kopernika jako twórcę teorii heliocentrycznej
– wymienia Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego jako twórców literatury renesansowej w Polsce
– wskazuje Wawel jako przykład budowli renesansowej w Polsce
– wyjaśnia przyczyny twórczości literackiej w języku polskim
– charakteryzuje odkrycie Mikołaja Kopernika i pokazuje różnice między teorią polskiego astronoma
a dotychczas obowiązującą koncepcją budowy wszechświata– poprawnie posługuje się terminami: arras, krużganki, mecenat, teoria geocentryczna, teoria heliocentryczna
– charakteryzuje krótko twórczość Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego
– przywołuje Galileusza jako zwolennika teorii Kopernika
– uzasadnia tezę, że Mikołaj Kopernik był człowiekiem renesansu
– przedstawia poglądy Andrzeja Frycza Modrzewskiego jako pisarza politycznego doby renesansu
– wyjaśnia przyczyny rozwoju kultury renesansowej w Polsce
– opisuje Wawel jako przykład architektury renesansu w Polsce
– przedstawia zasługi ostatnich Jagiellonów dla rozwoju renesansu
– wyjaśnia, dlaczego XVI stulecie nazwano złotym wiekiem w historii Polski
– opisuje wybraną budowlę renesansową
w swoim regionie1
5. Rzeczpospolita Obojga Narodów
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– geneza unii lubelskiej
– postanowienia unii lubelskiej
– struktura narodowa
i wyznaniowa I RzeczpospolitejIX.4, IX.8
– poprawnie posługuje się terminami: unia personalna, unia realna
– podaje i zaznacza na osi czasu datę podpisania unii lubelskiej (1569 r.), określa wiek, w którym doszło do tego wydarzenia
– wskazuje na mapie Lublin
i Rzeczpospolitą Obojga Narodów– wskazuje na obrazie Jana Matejki Unia lubelska postać Zygmunta II Augusta jako autora i pomysłodawcę unii
– wyjaśnia nazwę Rzeczpospolita Obojga Narodów
– wskazuje na mapie Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie
– przedstawia postanowienia unii lubelskiej
– charakteryzuje strukturę narodową
i wyznaniową I Rzeczypospolitej– analizuje wygląd herbu
I Rzeczypospolitej i porównuje goz herbem Królestwa Polskiego
– opisuje skutki utworzenia Rzeczypospolitej Obojga Narodów
– wskazuje na mapie Wołyń, Podole
i Ukrainę– wyjaśnia korzyści płynące
z wielokulturowości– wymienia korzyści i zagrożenia wynikające z utworzenia Rzeczypospolitej Obojga Narodów
1
6. „Państwo bez stosów”
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– Rzeczpospolita państwem wielowyznaniowym
– Akt konfederacji warszawskiej
– reformacja
w PolsceX.1
– poprawnie posługuje się terminem: tolerancja
– podaje i zaznacza na osi czasu datę podpisania konfederacji warszawskiej (1573 r.), określa wiek, w którym doszło do tego wydarzenia
– wskazuje wielowyznaniowość
I Rzeczypospolitej– zauważa potrzebę poszanowania odmienności religijnej i kulturowej
– wymienia wyznania zamieszkujące Rzeczpospolitą Obojga Narodów
– wskazuje cel podpisania konfederacji warszawskiej
– wyjaśnia, co oznacza, że Polska była nazywana „państwem bez stosów”
– poprawnie posługuje się terminami: katolicyzm, judaizm, luteranizm, prawosławie, innowierca
– przedstawia postanowienia konfederacji warszawskiej
– charakteryzuje strukturę wyznaniową
I Rzeczypospolitej– nazywa świątynie różnych wyznań
– wskazuje na mapie Raków i Pińczów jako ważne ośrodki reformacji w Polsce
– nazywa i wskazuje na mapie ziemie zamieszkałe przez przedstawicieli poszczególnych wyznań
– omawia wkład innych wyznań w rozwój szkolnictwa I Rzeczypospolitej
– wyjaśnia, kim byli arianie i przedstawia zasady ich religii
– tłumaczy przyczyny niechęci szlachty polskiej wobec arian
– wyjaśnia związek między narodowością a wyznawaną religią wśród mieszkańców
I Rzeczypospolitej2
7. Pierwsza wolna elekcja
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– przyczyny elekcyjności tronu polskiego
– przebieg pierwszej wolnej elekcji
– Artykuły henrykowskie
i pacta conventa– następstwa wolnych elekcji
X.2
– poprawnie posługuje się terminem: elekcja,wolna elekcja, bezkrólewie
– podaje i zaznacza na osi czasu datę pierwszej wolnej elekcji
– wskazuje Henryka Walezego jako pierwszego króla elekcyjnego
– krótko opisuje, dlaczego polskich władców zaczęto wybierać drogą wolnej elekcji
– opisuje przebieg pierwszego bezkrólewia i wyjaśnia, kim był interrex
– poprawnie posługuje się terminami: Artykuły henrykowskie, pacta conventa
– przedstawia zasady wyboru monarchy
– na podstawie obrazu Canaletta opisuje miejsce i przebieg wolnej elekcji
– wyjaśnia skutki wolnych elekcji
– wymienia warunki, które musieli spełnić królowie elekcyjni
– wyjaśnia wpływ Artykułów henrykowskich i pacta conventa na pozycję monarchy w Rzeczypospolitej
1
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II
2
ROZDZIAŁ III: W OBRONIE GRANIC RZECZYPOSPOLITEJ
1. Wojny
z Rosją– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– wojny Stefana Batorego o Inflanty
– dymitriada
i polska interwencja
w Rosji– pokój
w PolanowieX.3, XI.1, XI.4
– poprawnie posługuje się terminem: hetman
– podaje i zaznacza na osi czasu datę bitwy pod Kłuszynem (1610 r.), określa wiek, w którym doszło do tego wydarzenia
– wymienia Stefana Batorego jako kolejnego po Henryku Walezym władcę Polski
– przywołuje Stanisława Żółkiewskiego jako dowódcę bitwy pod Kłuszynem
– wskazuje na mapie Inflanty i Carstwo Rosyjskie
– wskazuje na mapie Moskwę
i Kłuszyn– opisuje, w jakim celu została utworzona piechota wybraniecka
– przedstawia, jak zakończyły się wojny o Inflanty prowadzone przez Stefana Batorego
– opowiada o znaczeniu bitwy pod Kłuszynem
– poprawnie posługuje się terminami: piechota wybraniecka, dymitriada, Kreml, bojar
– podaje datę podpisania pokoju
w Polanowie (1634 r.)– przedstawia przyczyny najazdu Iwana Groźnego na Inflanty
– opisuje następstwa dymitriady
– wskazuje na mapie tereny przyłączone przez Polskę w wyniku interwencji w Rosji (po pokoju w Polanowie i Jamie Zapolskim)
– opisuje przyczyny poparcia Dymitra Samozwańca przez magnatów
i duchowieństwo– wskazuje przyczyny obalenia Dymitra Samozwańca
– wyjaśnia cel polskiej interwencji w Rosji
– ocenia politykę Zygmunta III wobec Rosji
– przedstawia postanowienia pokoju
w Polanowie1
2. Początek wojen ze Szwecją
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– Wazowie na tronie Polski
– przyczyny wojen ze Szwecją
– wojna o Inflanty
– walka o ujście Wisły
– skutki wojen polsko-szwedzkich w
I poł. XVII w.– Warszawa stolicą Polski
XI.1, XI.4
– podaje datę bitwy pod Kircholmem (1605 r.) i nazwisko dowódcy polskich wojsk (Jan Karol Chodkiewicz)
– wskazuje na mapie Szwecję, Inflanty, Wisłę, Kircholm i Pomorze Gdańskie
– wymienia elementy uzbrojenia husarza i pokazuje je na ilustracji
– wymienia stolice Polski (Gniezno, Kraków, Warszawa)
– wyjaśnia, dlaczego przeniesiono stolicę z Krakowa do Warszawy
– poprawnie posługuje się terminem: cło
– charakteryzuje przyczyny wojen polsko-szwedzkich w XVII w.
– podaje datę bitwy pod Oliwą (1627 r.)
i wyjaśnia znaczenie tego starcia– wyjaśnia, dlaczego Zygmunt III Waza utracił tron Szwecji
– omawia przebieg wojny o Inflanty
– wskazuje na mapie Oliwę
– przedstawia przyczyny zablokowania ujścia Wisły przez Szwedów
– tłumaczy, dlaczego Polska często nie wykorzystywała swoich sukcesów militarnych
– przedstawia postanowienia i podaje daty podpisania rozejmu w Starym Targu (1629 r.) i Sztumskiej Wsi (1635 r.)
1
3. Powstanie Chmielnickiego
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– sytuacja Kozaków zaporoskich
– powstanie Kozaków
na Ukrainie– ugoda w Perejasławiu
XI.1, XI.2, XI.4
– poprawnie posługuje się terminem: Zaporoże
– podaje i zaznacza na osi czasu datę wybuchu powstania kozackiego
(1648 r.)– wskazuje Bohdana Chmielnickiego jako przywódcę powstania Kozaków
na Ukrainie– wskazuje na mapie Ukrainę, Zaporoże i Dzikie Pola
– wyjaśnia, kim byli Kozacy
– wymienia elementy uzbrojenia Kozaków i pokazuje je na ilustracji
– rozpoznaje na ilustracji Kozaka wśród przedstawicieli innych grup społecznych
– wyjaśnia, kim byli Kozacy rejestrowi
– przedstawia zajęcia i sytuację Kozaków
– wskazuje na mapie najważniejsze bitwy powstania (Żółte Wody, Korsuń, Beresteczko)
– uzasadnia tezę, że powstanie Chmielnickiego było wojną domową
– przedstawia przyczyny wybuchu powstania na Ukrainie
– omawia główne etapy powstania
– wyjaśnia, dlaczego powstanie Chmielnickiego przerodziło się w wojnę polsko-rosyjską
– wskazuje na mapie Perejasław
– podaje i zaznacza na osi czasu datę ugody w Perejasławiu (1654 r.)
– przedstawia skutki powstania Chmielnickiego
– wskazuje rozejm w Andruszowie jako moment zakończenia powstania i wojny polsko-rosyjskiej (1667 r.)
– ocenia politykę szlachty wobec Kozaków
1
4. Potop szwedzki
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– przyczyny wojen Rzeczypospolitej ze Szwecją
– najazd Szwedów na Polskę w latach 1655– 1660
– postawa społeczeństwa polskiego wobec najeźdźcy
– skutki potopu
XI.3, XI.4
– poprawnie posługuje się terminem: potop szwedzki
– podaje i zaznacza na osi czasu daty potopu szwedzkiego (1655–1660 r.) oraz pokoju w Oliwie (1660 r.)
– wskazuje Stefana Czarnieckiego jako bohatera walk ze Szwedami
– charakteryzuje postaci Stefana Czarnieckiego i Augustyna Kordeckiego
– wskazuje na mapie Częstochowę
i Inflanty– wymienia obronę Jasnej Góry jako przełomowy moment potopu szwedzkiego
– wyjaśnia, dlaczego najazd Szwedów nazwano potopem
– przedstawia na ilustracji uzbrojenie piechoty szwedzkiej
– uzasadnia znaczenie bohaterskiej obrony Częstochowy dla prowadzenia dalszej walki z najeźdźcą
– charakteryzuje postępowanie Szwedów wobec ludności polskiej
– poprawnie posługuje się terminem: wojna podjazdowa
– wskazuje na mapie Lwów i Prusy Książęce
– wyjaśnia przyczyny prowadzenia wojny podjazdowej przez Polskę
– przedstawia zobowiązania Jana Kazimierza złożone podczas ślubów lwowskich
– wymienia przyczyny wojen polsko-szwedzkich
– wyjaśnia przyczyny początkowych niepowodzeń Rzeczypospolitej w czasie potopu szwedzkiego
– wymienia postanowienia pokoju
w Oliwie– przedstawia skutki potopu szwedzkiego
– wskazuje zagrożenie płynące dla Rzeczypospolitej z powodu utraty lenna pruskiego
1
5. Wojny z Turcją
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– imperium osmańskie
– przyczyny wojen Rzeczypospolitej z Turcją
w XVII w.– wojna o Mołdawię
– najazd Turków na Polskę w II poł. XVIII w. i jego skutki
– odsiecz wiedeńska Jana III Sobieskiego
XI.1, XI.4
– poprawnie posługuje się terminami: sułtan, husarz, janczar, islam, wezyr
– podaje i zaznacza na osi czasu daty bitwy pod Chocimiem (1673 r.) oraz odsieczy wiedeńskiej (1683 r.)
– charakteryzuje postaci Jana III Sobieskiego i Kara Mustafy
– podaje przyczyny wyprawy Jana III Sobieskiego pod Wiedeń
– wskazuje na mapie Wiedeń, Podole, Chocim i Kamieniec Podolski
– wymienia skutki wojen z Turcją
– poprawnie posługuje się terminami: haracz, ekspansja
– podaje i zaznacza na osi czasu daty najazdu tureckiego i oblężenia Kamieńca Podolskiego (1672 r.)
– wymienia hetmanów Stanisława Żółkiewskiego i Jana Karola Chodkiewicza oraz bitwy z Turcją, w których dowodzili (Cecora 1620 r., obrona Chocimia 1621 r.)
– wskazuje na mapie tereny, na których toczyła się wojna (Podole) oraz miejsca najważniejszych wydarzeń (Cecora Kamieniec Podolski, Chocim)
– omawia przyczyny wojen polsko-tureckich w XVII w.
– wymienia przyczyny początkowych niepowodzeń wojsk polskich w walce
z Turkami w II poł. XVII w.– przedstawia walkę Rzeczypospolitej
o Mołdawię– opisuje postanowienia traktatu
w Buczaczu– przedstawia następstwa wojen polsko-tureckich w XVII w.
1
6. Kryzys Rzeczypospolitej
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– skutki wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą
w XVII w.– sytuacja polityczno-gospodarcza kraju na przełomie XVII i XVIII w.
XI.5
– charakteryzuje XVII wiek jako czas wielu konfliktów wojennych prowadzonych przez Rzeczpospolitą
– wskazuje na mapie państwa,
z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII w.– wymienia skutki wojen toczonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.,
w tym m.in. wyniszczenie kraju i straty terytorialne– poprawnie posługuje się terminem: liberum veto
– wskazuje postać Władysława Sicińskiego, który w 1652 r. doprowadził do pierwszego w historii zerwania sejmu
– wskazuje na mapie tereny utracone przez Rzeczpospolitą (Inflanty, Podole, Prusy Książęce, część Ukrainy)
– wymienia przyczyny uzależnienia Polski od obcych państw
– charakteryzuje funkcjonowanie aparatu władzy na przełomie XVII i XVIII w., zwracając uwagę na słabość władzy królewskiej, zrywanie sejmów i wzrost znaczenia magnaterii
– wskazuje objawy kryzysu państwa
– podaje przyczyny i objawy kryzysu gospodarczego
– przedstawia przyczyny rokoszu Lubomirskiego
– wyjaśnia, dlaczego w Rzeczypospolitej coraz większą rolę zaczynali odgrywać magnaci
1
7. Barok i sarmatyzm
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– barok – epoka kontrastów
– cechy charakterystyczne stylu barokowego
– architektura i sztuka barokowa
– Sarmaci i ich obyczaje
XI.6
– poprawnie posługuje się terminem: barok
– zaznacza na osi czasu epokę baroku
– opowiada o sposobach spędzania czasu wolnego przez szlachtę na przełomie XVII i XVIII w.
– wskazuje pozytywne i negatywne cechy szlachty polskiej tego okresu
– wymienia najwybitniejsze dzieła sztuki barokowej w Polsce i Europie (np. Wersal, pałac w Wilanowie)
– wymienia dwie lub trzy cechy charakterystyczne dla architektury barokowej
– z ilustracji przedstawiających zabytki wybiera te, które zostały zbudowane
w stylu barokowym– wyjaśnia, czym były kalwarie
– poprawnie posługuje się terminami: putto, ornament
– wyjaśnia pochodzenie terminu sarmatyzm
– wyjaśnia znaczenie określenia złota wolność szlachecka
– wyjaśnia genezę epoki baroku
– charakteryzuje malarstwo i rzeźbę epoki baroku
– charakteryzuje ideologię sarmatyzmu
– opisuje strój sarmacki na podstawie ilustracji
– wskazuje wpływ rosnącej pobożności
na architekturę i sztukę epoki– wskazuje następstwa bezkrytycznego stosunku szlachty do ustroju państwa
– wyjaśnia, na czym polega związek kultury barokowej z ruchem kontrreformacyjnym
– charakteryzuje barok jako epokę kontrastów
1
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU III
Rozdział IV. OD ABSOLUTYZMU DO REPUBLIKI
1. Monarchia absolutna we Francji
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– Edykt nantejski i jego skutki
– umacnianie władzy monarchy we Francji
– rządy absolutne Ludwika XIV
– Francja potęgą militarną i gospodarczą
XII.1
– poprawnie posługuje się terminem: monarchia absolutna
– wskazuje czas panowania Ludwika XIV (XVII w.)
– przywołuje postać Ludwika XIV jako władcy absolutnego
– wskazuje na mapie Francję
– krótko opisuje zakres władzy króla
w monarchii absolutnej– wymienia uprawnienia monarchy absolutnego
– wyjaśnia, dlaczego Ludwika XIV określano mianem Króla Słońce
– opisuje życie w Wersalu w czasach Ludwika XIV
– poprawnie posługuje się terminami: manufaktura, cło, import, eksport,hugenoci
– wyjaśnia, dlaczego Francja była europejską potęgą
- przedstawia, w jaki sposób doszło do
wzmocnienia władzy królewskiej we Francji
– opisuje, jak zakończyły się wojny religijne we Francji (przywołuje Edykt nantejski)
– omawia politykę gospodarczą ministra Colberta
– przedstawia działania kardynała Richelieu zmierzające do wzmocnienia pozycji monarchy
– wskazuje pozytywne i negatywne strony panowania Ludwika XIV
– opowiada o twórczości Moliera
1
2. Monarchia parlamentarna w Anglii
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– absolutyzm angielski
– konflikt Karola I z parlamentem
– dyktatura Olivera Cromwella
– ukształtowanie się monarchii parlamentarnej
XII.1
– wskazuje na mapie Anglię i Londyn
– przy pomocy nauczyciela posługuje się terminem: parlament
– poprawnie posługuje się terminem: monarchia parlamentarna
– wymienia i krótko charakteryzuje postaci Karola I Stuarta, Olivera Cromwella i Wilhelma Orańskiego
– wskazuje organy władzy w monarchii parlamentarnej
– wskazuje Anglię jako kraj o ustroju monarchii parlamentarnej
– przedstawia zakres władzy dyktatora
– poprawnie posługuje się terminami: purytanie, nowa szlachta, rojaliści
– przedstawia postać Olivera Cromwella
i jego dokonania– wskazuje 1689 r. jako czas ukształtowania się monarchii parlamentarnej w Anglii
– wyjaśnia przyczyny konfliktu Karola I
z parlamentem– przedstawia Deklarację praw narodu angielskiego
– charakteryzuje ustrój monarchii parlamentarnej
– wymienia główne etapy kształtowania się monarchii parlamentarnej w Anglii
– porównuje ustrój monarchii parlamentarnej i monarchii absolutnej
1
3. Oświecenie w Europie
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– ideologia oświecenia
– wybitni myśliciele doby oświecenia
– trójpodział władzy według Monteskiusza
– najważniejsze dokonania naukowe oświecenia
– architektura oświeceniowa
XII.2, XII.3
– poprawnie posługuje się terminami: oświecenie,klasycyzm
– zaznacza na osi czasu epokę oświecenia
– wymienia najważniejsze dokonania naukowe i techniczne epoki oświecenia
(np. termometr lekarski, maszyna parowa)
– charakteryzuje styl klasycystyczny
– z ilustracji przedstawiających zabytki wybiera te, które zostały zbudowane
w stylu klasycystycznym– wymienia przykłady budowli klasycystycznych w Polsce i Europie
– tłumaczy, dlaczego nowa epoka
w kulturze europejskiej została nazwana oświeceniem– poprawnie posługuje się terminem: ateizm
– przedstawia postać Monteskiusza
i wyjaśnia, na czym polegała opracowana przez niego koncepcja trójpodziału władzy– przedstawia postaci Woltera i Jana Jakuba Rousseau
– charakteryzuje ideologię oświecenia
– omawia koncepcję umowy społecznej zaproponowaną przez Jana Jakuba Rousseau
– przedstawia zasługi Denisa Diderota dla powstania Wielkiej encyklopedii francuskiej
– wyjaśnia przyczyny krytyki absolutyzmu i Kościoła przez filozofów doby oświecenia
– wskazuje wpływ dokonań naukowych
i technicznych na zmiany w życiu ludzi1
4. Nowe potęgi europejskie
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– absolutyzm oświecony
– narodziny potęgi Prus
– monarchia austriackich Habsburgów
– Cesarstwo Rosyjskie
w XVIII w.XII.4
– poprawnie posługuje się terminami: absolutyzm, absolutyzm oświecony
– wymienia Marię Teresę, Józefa II, Piotra I i Fryderyka Wielkiego jako władców Austrii, Rosji i Prus
– wskazuje na mapie Rosję, Austrię
i Prusy w XVIII w.– wskazuje na mapie Petersburg jako nową stolicę Rosji
– wskazuje Rosję, Austrię i Prusy jako potęgi europejskie XVIII stulecia
– podaje przykłady reform
w monarchiach absolutyzmu oświeconego– wskazuje wpływ ideologii oświecenia na reformy w krajach absolutyzmu oświeconego
– podaje daty powstania Królestwa Pruskiego (1701 r.) i Cesarstwa Rosyjskiego (1721 r.)
– wymienia reformy przeprowadzone
w Rosji, Austrii i Prusach– wyjaśnia, dlaczego monarchowie absolutyzmu oświeconego nazywali siebie „sługami ludu”
– wyjaśnia związki między pojawieniem się nowych potęg w Europie Środkowej
a sytuacją w Rzeczypospolitej– charakteryzuje reformy przeprowadzone w Rosji, Austrii i Prusach
– wyjaśnia wpływ reform na wzrost znaczenia tych państw
– opisuje skutki uzyskania przez Rosję dostępu do Bałtyku
– porównuje monarchię absolutną
z monarchią absolutyzmu oświeconego1
5. Stany Zjednoczone Ameryki
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– kolonie brytyjskie
w Ameryce Północnej– konflikt kolonistów z rządem brytyjskim
– wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych
– ustrój polityczny USA
XIV.1, XIV.2, XIV.3
– poprawnie posługuje się terminami: kolonia, konstytucja
– określa czas powstania Stanów Zjednoczonych
– podaje i zaznacza na osi czasu datę uchwalenia konstytucji USA – pierwszej takiej ustawy na świecie (1787 r.)
– przywołuje postać Jerzego Waszyngtona jako pierwszego prezydenta USA
– wymienia Tadeusza Kościuszkę i Kazimierza Pułaskiego jako polskich bohaterów walki o niepodległość USA
– wskazuje na mapie Stany Zjednoczone oraz kolonie brytyjskie w Ameryce Północnej
– wymienia strony konfliktu w wojnie o niepodległość Stanów
– wyjaśnia, dlaczego Amerykanie mówią w języku angielskim
– porównuje pierwszą flagę USA z flagą współczesną, wskazując zauważone podobieństwa i różnice
– poprawnie posługuje się terminami: bojkot,Kongres, Izba Reprezentantów,
– podaje i zaznacza na osi czasu datę powstania Stanów Zjednoczonych
(4 lipca 1776 r.)– omawia zasługi Jerzego Waszyngtona dla powstania USA
– wskazuje na mapie Boston, Filadelfię
i Yorktown– opisuje wydarzenie zwane bostońskim piciem herbaty
– przedstawia przyczyny wybuchu wojny między kolonistami a rządem brytyjskim
– charakteryzuje znaczenie Deklaracji niepodległości
– przedstawia najważniejsze etapy walki
o niepodległość USA– przedstawia udział Polaków w walce
o niepodległość USA– wymienia miejsca związane z udziałem Polaków w wojnie o niepodległość USA
– opisuje idee oświeceniowe zapisane w konstytucji USA
– charakteryzuje ustrój polityczny USA
1
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU IV
2
ROZDZIAŁ V: UPADEK RZECZYPOSPOLITEJ
1. Rzeczpospolita pod rządami Wettinów
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– unia personalna z Saksonią
– początek ingerencji Rosji
w sprawy Polski– podwójna elekcja w 1733 r.
– rządy Augusta III
– projekty reform Rzeczypospolitej
XIII.1, XIII.2, XIII.3, XIII.4
– poprawnie posługuje się terminami: unia personalna, anarchia
– wymienia Augusta II Mocnego
i Augusta III Sasa jako monarchów sprawujących władzę w Polsce na początku XVIII w.– przedstawia Stanisława Konarskiego jako reformatora Rzeczypospolitej
i krótko opisuje propozycje jego reform – wskazuje na mapie Saksonię– opisuje konsekwencje wyboru dwóch władców jednocześnie
– wymienia przyczyny anarchii
w Polsce– poprawnie posługuje się terminami: konfederacja,liberum veto, wolna elekcja, przywileje, złota wolność szlachecka
– podaje i zaznacza na osi czasu datę obrad sejmu niemego (1717 r.)
– przedstawia postać Stanisława Leszczyńskiego
– charakteryzuje okres rządów Augusta II Mocnego
– opisuje pozytywne i negatywne skutki rządów Augusta III
– wyjaśnia sens powiedzeń: Od Sasa do Lasa i Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa
– charakteryzuje projekty reform w I poł. XVIII w.
– przedstawia genezę i postanowienia sejmu niemego
– wyjaśnia przyczynę ingerencji Rosji
w sprawy Polski– wskazuje reformy niezbędne dla wzmocnienia Rzeczypospolitej
1
2. Pierwszy rozbiór Polski
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– Stanisław August Poniatowski królem Polski
– pierwsze reformy nowego władcy
– konfederacja barska
– I rozbiór Polski
XVI.1, XVI.2, XVII.1
– poprawnie posługuje się terminami: rozbiory Polski, ambasador, emigracja
– podaje i zaznacza na osi czasu datę pierwszego rozbioru Polski (1772 r.)
– przywołuje i charakteryzuje postać Stanisława Augusta Poniatowskiego jako ostatniego króla Polski
– wymienia państwa, które dokonały pierwszego rozbioru Polski i wskazuje je na mapie
– wskazuje na mapie ziemie utracone przez Polskę podczas pierwszego rozbioru
– przedstawia przyczyny pierwszego rozbioru Polski
– ocenia postawę Tadeusza Rejtana
– poprawnie posługuje się terminem: prawa kardynalne
– podaje datę zawiązania konfederacji barskiej (1768 r.)
– opisuje okoliczności wyboru Stanisława Augusta na króla Polski
– wymienia reformy Stanisława Augusta
w celu naprawy oświaty i gospodarki
w II poł. XVIII w.– przedstawia przyczyny zawiązania konfederacji barskiej
– przedstawia cel walki konfederatów barskich
– wskazuje następstwa konfederacji barskiej
– porównuje postawy rodaków wobec rozbioru państwa na podstawie analizy obrazu Jana Matejki Rejtan - Upadek Polski
– opowiada o przebiegu i decyzjach sejmu rozbiorowego
1
3. Kultura polskiego oświecenia
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– literatura okresu oświecenia
– Teatr Narodowy i jego zadania
– mecenat Stanisława Augusta Poniatowskiego
– architektura
i sztuka klasycystyczna
w Polsce– reforma szkolnictwa
w PolsceXVI.1, XVI.5
– poprawnie posługuje się terminami: szkoła parafialna,obiady czwartkowe
– wskazuje Stanisława Augusta jako oświeceniowego mecenasa sztuki
– podaje przykład zasług ostatniego króla dla rozwoju kultury polskiej
– podaje przykłady przedmiotów nauczanych w szkołach parafialnych
– przedstawia przyczyny powołania Komisji Edukacji Narodowej
– wskazuje cel wychowania i edukacji młodzieży w XVIII w.
– wymienia pisarzy politycznych II poł. XVIII w. (Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic) oraz ich propozycje reform
– przedstawia zasługi Stanisława Augusta dla rozwoju kultury i sztuki oświecenia
– charakteryzuje twórczość Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Wojciecha Bogusławskiego
– wymienia malarzy tworzących w Polsce Canaletto, Marcello Bacciarelli oraz wyjaśnia, dlaczego obrazy Canaletta są ważnym źródłemwiedzy historycznej
– charakteryzuje architekturę i sztukę klasycystyczną
– podaje przykłady budowli klasycystycznych
– przedstawia zadania Teatru Narodowego i czasopisma „Monitor”
– omawia zmiany wprowadzone w polskim szkolnictwieprzez KEN
– podaje przykłady budowli klasycystycznych w swoim regionie
1
4. Sejm Wielki i Konstytucja 3 Maja
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– reformy Sejmu Wielkiego
– Konstytucja
3 Maja– wojna polsko-rosyjska w 1792 r.
– drugi rozbiór Polski
XVI.3, XVI.3, XVII.1
– poprawnie posługuje się terminem: konstytucja
– podaje i zaznacza na osi czasu daty: uchwalenia Konstytucji 3 maja
(1791 r.), obrad Sejmu Wielkiego (1788–1792 r.) i drugiego rozbioru (1793 r.)– wskazuje na mapie ziemie utracone przez Polskę podczas drugiego rozbioru
– wymienia państwa, które dokonały drugiego rozbioru Polski
– wymienia najważniejsze reformy Sejmu Czteroletniego
– wymienia najważniejsze postanowienia Konstytucji 3 maja (zniesienie liberum veto i wolnej elekcji)
– na obrazie Jana Matejki Konstytucja 3 maja 1791 roku wskazuje współtwórców konstytucji: Stanisława Augusta Poniatowskiego i Stanisława Małachowskiego
– charakteryzuje postać Stanisława Małachowskiego
– opisuje sytuację w Polsce po pierwszym rozbiorze
– podaje cel obrad Sejmu Wielkiego
– przedstawia okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej i podaje jej datę (1792 r.)
– wskazuje na mapie Targowicę, Dubienkę i Zieleńce
– opisuje najważniejsze reformy Sejmu Czteroletniego
– charakteryzuje ustrój polityczny wprowadzony przez Konstytucję 3 maja
– charakteryzuje zmiany wprowadzone przez Konstytucję 3 maja i wskazuje ich skutki
– przedstawia genezę ustanowienia Orderu Virtuti Militari
– opisuje przebieg wojny polsko-rosyjskiej (1792 r.),
– przedstawia postanowienia sejmu
w Grodnie1
5. Powstanie kościuszkowskie i trzeci rozbiór Polski
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– wybuch powstania kościuszkowskiego
– Uniwersał połaniecki
– przebieg powstania
– trzeci rozbiór Polski
XVII.1, XVII.2, XVII.3
– poprawnie posługuje się terminami: naczelnik, kosynierzy, zaborcy,insurekcja
– podaje i zaznacza na osi czasu daty insurekcji kościuszkowskiej (1794 r.) oraz trzeciego rozbioru Polski (1795 r.)
– charakteryzuje postać Tadeusza Kościuszki
– wskazuje Tadeusza Kościuszkę jako naczelnika powstania
– wskazuje na mapie Kraków i tereny utracone przez Polskę podczas trzeciego rozbioru
– wymienia państwa, które dokonały trzeciego rozbioru Polski
– wymienia przyczyny wybuchu i upadku powstania kościuszkowskiego
– poprawnie posługuje się terminem: uniwersał
– charakteryzuje postać Wojciecha Bartosa
– wskazuje na mapie Racławice, Połaniec oraz Maciejowice
– opisuje przebieg powstania kościuszkowskiego i podaje jego najważniejsze wydarzenia w kolejności chronologicznej
– opowiada o bitwach pod Racławicami
i Maciejowicami oraz przedstawia jej znaczenie– wyjaśnia, dlaczego Kościuszko zdecydował się wydać Uniwersał połaniecki
– przedstawia zapisy Uniwersału połanieckiego
– wskazuje następstwa upadku powstania kościuszkowskiego
– wymienia najważniejsze przyczyny upadku Rzeczypospolitej w XVIII w.
1
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU V
2
ROZDZIAŁ VI: REWOLUCJA FRANCUSKA I OKRES NAPOLEOŃSKI
1. Rewolucja francuska
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– sytuacja we Francji przed wybuchem rewolucji burżuazyjnej
– stany społeczne we Francji
– wybuch rewolucji francuskiej
– uchwalenie Deklaracji praw człowieka
i obywatela– Francja monarchią konstytucyjną
XV.1, XV.2
– poprawnie posługuje się terminami: konstytucja, rewolucja, Bastylia,burżuazja, Stany Generalne
– podaje i zaznacza na osi czasu datę wybuchu rewolucji we Francji
(14 lipca 1789 r.)– charakteryzuje postać Ludwika XVI
– wskazuje na mapie Francję i Paryż
– wymienia i charakteryzuje stany społeczne we Francji
– podaje wydarzenie, które rozpoczęło rewolucję francuską
– wyjaśnia, dlaczego Francuzi obchodzą swoje święto narodowe 14 lipca
– poprawnie posługuje się terminem: monarchia konstytucyjna
– podaje datę uchwalenia konstytucji francuskiej (1791 r.)
– opisuje położenie stanów społecznych
we Francji– przedstawia sytuację we Francji przed wybuchem rewolucji
– przedstawia przyczyny wybuchu rewolucji burżuazyjnej
– przedstawia okoliczności i cel powstania Zgromadzenia Narodowego
– wyjaśnia zadania Konstytuanty
– opisuje decyzje Konstytuanty podjęte
po wybuchu rewolucji i wskazuje ich przyczyny– charakteryzuje ustrój Francji po wprowadzeniu konstytucji
– przedstawia najważniejsze zapisy
i wyjaśnia ponadczasowe znaczenie Deklaracji praw człowieka i obywatela2
2. Republika Francuska
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– Francja republiką
– terror jakobinów
– upadek rządów jakobinów
XV.1
– poprawnie posługuje się terminami: gilotyna, terror, republika
– charakteryzuje postać Maksymiliana Robespierre’a
– wskazuje na mapie państwa,
z którymi walczyła rewolucyjna Francja– przedstawia okoliczności stracenia Ludwika XVI
– przedstawia przyczyny obalenia władzy Ludwika XVI
– poprawnie posługuje się terminami: jakobini, dyrektoriat,radykalizm
– wyjaśnia, dlaczego jakobini przejęli rządy we Francji
– opisuje rządy jakobinów
– wyjaśnia, dlaczego rządy jakobinów nazwano Wielkim Terrorem
– przedstawia, w jaki sposób jakobinów odsunięto od władzy
– wyjaśnia przyczyny upadku rządów jakobinów
– przedstawia skutki rządów jakobinów
– wyjaśnia na przykładzie postaci MaksymilianaRobespierre’a sens powiedzenia: Rewolucjapożera własne dzieci
– charakteryzuje rządy dyrektoriatu
– ocenia terror jako narzędzie walki politycznej
1
3. Epoka Napoleona Bonapartego
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– obalenie rządów dyrektoriatu
– Napoleon Bonaparte cesarzem Francuzów
– Kodeks Napoleona
– Napoleon u szczytu potęgi
XVIII.1
– poprawnie posługuje się terminem: zamach stanu
– określa I poł. XIX w. jako epokę napoleońską
– podaje datę decydującej bitwy pod Austerlitz (1805 r.) i wskazuje tę miejscowość na mapie
– charakteryzuje krótko postać Napoleona Bonapartego jako cesarza Francuzów i wybitnego dowódcę
– przedstawia okoliczności przejęcia władzy przez Napoleona
– wskazuje na mapie państwa,
z którymi toczyła wojny napoleońska Francja– wskazuje na mapie tereny zależne
od Francji– przedstawia na infografice uzbrojenie żołnierzy epoki napoleońskiej
– poprawnie posługuje się terminem: blokada kontynentalna
– podaje daty: koronacji cesarskiej Napoleona (1804 r.), pokoju w Tylży
(1807 r.), uchwalenie Kodeksu Napoleona (1804 r.)– przedstawia położenie Francji w Europie podczas rządów dyrektoriatu
– wyjaśnia przyczyny niezadowolenia społecznego podczas rządów dyrektoriatu
– wymienia reformy wprowadzone przez Napoleona
– charakteryzuje Kodeks Napoleona
– wyjaśnia, dlaczego Napoleon koronował się na cesarza Francuzów
– przedstawia etapy kariery Napoleona
– opisuje okoliczności powstania i charakter Związku Reńskiego
– wyjaśnia przyczyny wprowadzenia blokady kontynentalnej przeciw Anglii
– Przedstawia postanowienia pokoju
w Tylży1
4. Upadek Napoleona
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– wyprawa na Rosję
– odwrót Wielkiej Armii
– bitwa pod Lipskiem i
klęska cesarza
XVIII.1
– poprawnie posługuje się terminem: Wielka Armia
– wskazuje na mapie Rosję i Moskwę
– wskazuje na mapie państwa koalicji antyfrancuskiej, Elbę i Lipsk
– przedstawia przyczyny wyprawy Napoleona na Rosję
– opisuje, jak zakończyła się wyprawa Napoleona na Rosję
– opisuje, w jakich warunkach atmosferycznych wycofywała się Wielka Armia
– wyjaśnia, dlaczego bitwa pod Lipskiem została nazwana „bitwą narodów”
– poprawnie posługuje się terminami: taktyka spalonej ziemi, wojna podjazdowa, abdykacja
– podaje daty:bitwy pod Borodino (1812 r.), bitwy pod Lipskiem (1813 r.)
– wskazuje na mapie Borodino
– przedstawia strategię obronną Rosji
– omawia przebieg kampanii rosyjskiej Napoleona
– omawia, jak przebiegał odwrót Wielkiej Armii
– opisuje skutki wyprawy Napoleona na Rosję
– przedstawia skutki klęski Napoleona pod Lipskiem
– przedstawia przyczyny klęski Napoleona
1
5. Legiony Polskie we Włoszech
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
–atlas historyczny
– Polacy
po utracie niepodległości– utworzenie Legionów Polskich we Włoszech
– organizacja
i zasady życia legionowego– udział legionistów
w wojnach napoleońskichXVIII.2, XVIII.4
– poprawnie posługuje się terminami: legiony, emigracja
– podaje i zaznacza na osi czasu datę utworzenia Legionów Polskich we Włoszech (1797 r.)
– wyjaśnia, kim byli Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki
– wskazuje na mapie Włochy, Francję
i San Domingo– wymienia państwa zaborcze
– podaje nazwę hymnu Polski
i wskazuje jego związek z Legionami Polskimi we Włoszech– przedstawia cel utworzenia Legionów Polskich i opisuje walki z ich udziałem
– wyjaśnia, dlaczego Polacy wiązali nadzieję na niepodległość z Napoleonem
– opisuje położenie ludności polskiej po utracie niepodległości
– opisuje udział legionistów w wojnach napoleońskich
– przedstawia powody wysłania legionistów na San Domingo
– charakteryzuje zasady obowiązujące w Legionach Polskich
– wyjaśnia, dlaczego Legiony były szkołą patriotyzmu i demokracji
– wskazuje, w jaki sposób i skąd rekrutowano żołnierzy do polskich oddziałów wojskowych
6. Księstwo Warszawskie
– podręcznik
– karta pracy ucznia
− zeszyt ćwiczeń
– atlas historyczny
– utworzenie Księstwa Warszawskiego
– konstytucja Księstwa Warszawskiego
– Polacy pod rozkazami Napoleona
– upadek Księstwa Warszawskiego
XVIII.3, XVIII.4
– podaje i zaznacza na osi czasu daty utworzenia (1807 r.) i likwidacji Księstwa Warszawskiego (1815 r.)
– wskazuje na mapie Księstwo Warszawskie i Tylżę
– przedstawia okoliczności utworzenia Księstwa Warszawskiego,
– podaje przyczyny likwidacji Księstwa Warszawskiego
– podaje datę bitwy pod Raszynem
(1809 r.)
– charakteryzuje postać księcia Józefa Poniatowskiego
– wskazuje na mapie Raszyn i Somosierrę
– przedstawia okoliczności powiększenia terytorium Księstwa Warszawskiego
– omawia zapisy konstytucji Księstwa Warszawskiego
– wskazuje na związek między zapisami konstytucji Księstwa Warszawskiego a ideami rewolucji francuskiej
– wymienia bitwy stoczone przez napoleońską Francję z udziałem Polaków
– opowiada o szarży polskich szwoleżerów pod Somosierrą i wskazuje jej znaczenie dla toczonych walk
– wyjaśnia znaczenie mitu napoleońskiego dla podtrzymania pamięci o Legionach
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VI
2